KALIP ŞARTLANDIRICI VE CHİLLER
Chiller, merkezi iklimlendirme sistemlerinin ayrılan gruplarından Soğutma grubu olarak bilinen bu iklimlendirme parçasının en önemli parçasıdır. İşin özü, tesisatta devir daim eden suyun soğutulması için üretilmiş yüksek ve yoğun kapasite altında çalışan soğutma sistem ve ekipmanlarıdır. Endüstriyel amaçlı kurulmuş olan iş merkezleri, hastaneler, büyük alış veriş merkezleri ve fabrikalar gibi mega yoğun yerlerde soğutma amaçlı kullanımı tercih edilmektedir.
Kalıp şartlandırıcı cihazı, kullanıldığı sektöre göre değişkenlik gösterebilen plastik, ilaç endüstrisi, kimya, metal ve buna benzer çoğu endüstriyel dallarda yapım amacı gereği hedeflenen sıcaklığın kontrol altında tutulması , sabitlenmesi ve sisteme giriş yapan bir girdiği sistemden geçirerek çıktıya dönüştürmesi, bu işlemi yaparken somut olarak ölçülebilen farklı değerlerle karşılaştırıp üretime yön vermesidir. Kalıp şartlandırıcı ısı kontrol cihazının programlanmış ve hedeflenen çalışma prensibi içerisinde bulunan ısıtıcı rezistansın elektrik akımı vasıtasıyla ısıyı kontrollü dağılımın sağlamak ve ısı transfer ısısını hedeflenen dereceye getirmektir. Isı transfer sıvısı istenilen sıcaklığa ulaştığında kontrol cihazının içerisinde bulunan termokulp’un kontrol altına alınmış ısıyı Rezistans sistemi ile cihaz içerisinde aktive etmesi ve gerek duyulduğunda cihaz içerisinde bulunan eşanjör sistemi yardımıyla ısı transfer sıvısı ile çarpışma sonucu var olan sistemin soğuma aktivitesini yerine getirmesidir. Isı kontrol cihazının içerisinde bulunan diğer yardımcı ekipmanlar soğutma suyu valfleri, genleşme tankı, kontrol üniteleri ve sirkülasyon pompasıdır.
Temel olarak sistem elemanlarını incelediğimizde, kompresörler sistemin en önemli materyali olarak kedini göstermektedir. Güncel ve moden tasarlanmış chiller sistemlerinde sıklıkla kullanılan kompresörler, vidalı tip tarif diye edilen kompresörlerdir. Yüksek verimli ve uzun ömürlü olsalar da arıza herhangi bir teknik aksaklık olması durumunda teknik servisyardımı ile bakım, onarım yapılabilecek kadar komplike durumdadırlar. Kompresörler kadar önemli olan diğer materyaller ise; evaparatör konderser ve elektronik ekspansiyon valflerdir. Evaporatörler, tesisattan gelen ısınmış suyun belirlenen ölçüler doğrultusunda soğutulmuş yeridir. Evaporatörlerde Freon gazı buharlaşınca suyun ısısını düşer ve su olması gereken dereceye soğutulur. Evaporatör içinde Freon gazı ve suyun dolaştığı iki ayrı hazne vardır. Bu haznelerde su ile Freon gazı farklı dolaştığından fizikken birbirlerine karışması söz konusu değildir. Fakat asıl amaçları, ısıl enerjilerini birbirlerine transfer etmeleridir.
Kondanserler evaporatörlerde buharlaşıp kızgın duruma ulaşmış freon gazının yeniden soğutularak kondanse olduğu, yoğuşturulduğu sistem matertalidir. Hava soğutmalı ve su soğutmalı olarak iki gruba ayrılır Kondanserler. Hava soğutmalı özelliğini taşıyanlarda freon gazı fanlar yardımıyla kondenser üzerinden geçen havayla soğutulur. Su soğutmalı kondenserlerde, freon gazı kondanserden gönderilen su yardımıyla soğtulmaktadır. Bilinen diğer sistem materyali daha vardır, oda; ekspansiyon valfleridir. Ekspansiyon valfleri, kurulu cihazdaki termodinamik koşulları devamlı takip edip izleyerek, ihtiyaç duyulan kadar freon gazını evaporatörlere gönderir ve beklenen düzeyde soğutma sistemini yapmasını sağlayıp teftiş eder.
